اختلال یکپارچگی حسی در کودکان

اختلال یکپارچگی حسی در کودکان، به معنای بروز عوارض مربوط به پردازش حسی است که با توانایی هماهنگی و هماهنگی در پاسخ به ورودی های حسی مرتبط است. در این اختلال، کودک ممکن است عدم توجه به تحریکات حسی، حساسیت بیش از حد به تحریکات حسی، عدم توانایی در تفسیر تحریکات حسی و ناتوانی در تنظیم وضعیت حسی را تجربه کند.

علایم این اختلال شامل آندراژ (افزایش تحریک‌پذیری بدنی در پاسخ به تحریکات حسی)، خودمحوری، اضطراب، بی‌قراری، ناتوانی در تنظیم شدت تحریکات حسی، عدم توانایی در شناخت تحریکات حسی و سردرد می‌شود.

درمان اختلال یکپارچگی حسی شامل درمان‌های مربوط به حرکتی (فیزیوتراپی و تحرک درمانی)، درمان‌های مربوط به رفتار (گفتاردرمانی و رفتار درمانی) و درمان‌های مربوط به حساسیت (تحریک درمانی) است. ترکیب این درمان ها ممکن است بهبود قابل توجهی در علائم نشان دهد.

همچنین، ترکیب تمرینات عملی، مانند تمرینات تعادل و هماهنگی، تمرینات حرکتی و تمرینات تشدید حساسیت می‌تواند به کودک کمک کند تا بهبود یابد. در برخی موارد، از داروهایی مانند مهارکننده‌های سیستم عصبی مرکزی نیز استفاده می شود تا عوارضی نظیر بی قراری، اضطراب یا خشم که ممکن است با این اختلال همراه باشد را کاهش دهد.

در کل، شناخت دقیق از علائم و درمان اختلال یکپارچگی حسی می تواند به پزشکان، متخصصان درمان و خانواده ها کمک کند تا بهبودی مناسبی برای کودکان مبتلا به این اختلال فراهم آورند.

علائم اختلال یکپارچگی حسی در کودکان

علائم اختلال یکپارچگی حسی در کودکان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

حساسیت بیش از حد به تحریکات حسی: کودک ممکن است به صداهای عادی (مثل صدای تلفن)، نور روشن، بوهای عادی (مثلاً بوی شامپو) و حتی لمس بعضی اشیاء حساسیت بیشتری نسبت به دیگران داشته باشد.

عدم توجه به تحریکات حسی: کودک ممکن است به علامت های حسی که برای بقیه مشخص است (مثلاً حالت خواب آلودگی در پایان روز) توجه نکند.

ناتوانی در تفسیر تحریکات حسی: کودک ممکن است نتواند تشخیص دهد که چه تحریکی توسط حس دریافت شده است و به درستی به آن واکنش نشان دهد.

سردرد: کودک ممکن است به دلیل حساسیت بیش از حد به تحریکات حسی، سردرد داشته باشد.

اضطراب و بی قراری: کودک ممکن است به دلیل عدم توانایی در تنظیم شدت تحریکات حسی، اضطراب و بی قراری داشته باشد.

آندراژ (افزایش تحریک‌پذیری بدنی در پاسخ به تحریکات حسی): کودک ممکن است به دلیل حساسیت بیش از حد به تحریکات حسی، در پاسخ به آنها واکنش های بدنی نامتعادل از خود نشان دهد.

خودمحوری: کودک ممکن است به دلیل عدم توانایی در تفسیر تحریکات حسی یا تنظیم شدت آنها، خودمحور شود و با دیگران برقراری ارتباط نداشته باشد.

در صورت مشاهده هر یک از این علائم در کودک، بهتر است با پزشک یا متخصص درمان اختلالات حسی مشورت کنید.

پیامدهای اختلال یکپارچگی حسی

اختلال یکپارچگی حسی در کودکان ممکن است پیامدهای جدی در طول رشد و توسعه آنها داشته باشد. برخی از پیامدها عبارتند از:

1. مشکلات در رفتارهای اجتماعی: کودکان مبتلا به این اختلال ممکن است سختی در برقراری روابط اجتماعی، تفاوت های قابل توجه در رفتار و ناهماهنگی در پاسخ به تحریکات حسی داشته باشند.

2. مشکلات در آموزش: کودکان مبتلا به این اختلال ممکن است به دلیل مشکلات در پردازش حسی توانایی مطالعه و یادگیری را کمتر داشته باشند.

3. مشکلات در فعالیت های روزمره: کودکان مبتلا به این اختلال ممکن است دشواری در انجام فعالیت های روزمره داشته باشند؛ مانند پوشیدن لباس، خوردن غذا، تمیز کردن دندان و ...

4. مشکلات فیزیکی: بسیاری از کودکان با اختلال یکپارچگی حسی، به دلیل نتوانایی در تفسیر تحریکات حسی، با سختی هایی در حرکت و تعادل جسمی مواجه هستند. این مشکلات می‌تواند منجر به صدمات جسمی شود.

5. اختلالات رفتاری: بعضی از کودکان مبتلا به این اختلال ممکن است علائم اضطرابی، خشم و خشونت نشان دهند.

6. اختلالات تنظیم حسی: کودکان مبتلا به این اختلال ممکن است نتوانند به درستی تنظیم کنند که چقدر به تحریکات حسی پاسخ دهند و در نتیجه ممکن است به مشکلات تنظیم حسی برخورد کنند.

7. اختلالات در شناخت و توجه: مشکلات در پردازش حسی ممکن است منجر به مشکلاتی در شناخت و توجه کودکان باشد.

بنابراین، بهتر است این اختلال را در صورت شناسایی، به طور جدی گرفت و با متخصصان درمانی و فضایل، برای درمان این اختلال همکاری کنید.

درمان اختلال یکپارچگی حسی در کودکان

درمان اختلال یکپارچگی حسی در کودکان ممکن است شامل روش‌های مختلفی باشد. برخی از روش های درمانی عبارتند از:

1. فیزیوتراپی و تحرک درمانی: این درمان ها به کودک کمک می کنند تا توانایی های جسمی خود را افزایش دهد، بهبود حرکات جسمی، تعادل و تنظیم شدت حرکت های بدنی را بهبود بخشید.

2. گفتاردرمانی و رفتار درمانی: این درمان ها به کودک کمک می کنند تا نسبت به تحریکات حسی پذیرش کننده تر شوند و بتوانند به درستی به آنها واکنش نشان دهند. همچنین به کودک کمک می کنند تا مهارت های اجتماعی و رفتاری خود را بهبود بخشید.

3. تحریک درمانی: این روش به کودک کمک می کند تا به تحریکات حسی تأثیرگذاری کمتری نشان دهد. تحریک درمانی می‌تواند شامل فشار، وزن، حرکات لرزشی و سایر تحریکات حسی باشد.

4. مهارکننده‌های سیستم عصبی مرکزی: این داروها ممکن است به کودک کمک کنند تا مشکلات رفتاری مانند اضطراب، بی قراری و خشم را کاهش دهند.

5. تغییرات در محیط: اصلاح محیط زندگی کودک و حذف تحریکات حسی مضری که ممکن است برای کودک مبتلا به این اختلال مزاحم باشد، بهبود علائم این اختلال را دارد.

6. پشتیبانی و آموزش به والدین: آموزش خانواده ممکن است به والدین کمک کند تا با علائم این اختلال آشنا شوند و بهتر بتوانند به کودکان خود کمک کنند.

ترکیب متداول این روش ها با یکدیگر ممکن است باعث بهبود علائم و پیشرفت کودک شود. برای درمان این اختلال، بهتر است با یک تحصیل کرده در حوزه تشخیص و درمان اختلالات حسی مشورت کنید.

شهرزاد شمیرانی

روانشناس بالینی

من دکتر شهرزاد شمیرانی

رواندرمانگر بالینی

حوزه فعالیت : در زمینه کودک ، نوجوان، خانواده

مشاور روانشناس منابع و سرمایه های انسانی در سازمان ها